Szef musi zapłacić teraz więcej [dyżur z ekspertem]

Małgorzata Stempinska

Od początku roku obowiązuje stawka godzinowa za pracę. Wzrosła też płaca minimalna. Tym tematom był poświęcony ostatni dyżur redakcyjny.

Na pytania Czytelników odpowiadała Ewa Weśniuk-Cieśla, starszy inspektor - specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Bydgoszczy.

1. Pracuję na zmiany, także w porze nocnej. Czy obowiązuje mnie stawka godzinowa? Czy ona dotyczy tylko etatowców?
Stawka godzinowa w wysokości 13 zł brutto dotyczy osób świadczących pracę na podstawie umowy-zlecenia lub o świadczenie usług (osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą niezatrudniających pracowników i zleceniobiorców).
W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę obowiązuje miesięczne minimalne wynagrodzenie w wysokości 2 tys. zł brutto niezależnie od tego, czy wynagrodzenie ustalono w umowie o pracę w stawce godzinowej, czy miesięcznej.

2. Moja pensja od kilku lat wynosi 1800 zł brutto. Tak mam zapisane w umowie o pracę. Co miesiąc jednak dostaję premię. Jej wysokość jest różna - z reguły jest to 200 czy 300 zł brutto. Jak to ma się do płacy minimalnej? Czy mój szef łamie prawo?
Przepisy ustawy o minimalnym wynagrodzeniu stanowią, że minimalne wynagrodzenie pracownika za cały przepracowany miesiąc nie może być niższe niż ustalona na dany rok płaca minimalna. W 2016 roku była to kwota 1850 zł brutto, a w 2017 roku jest to kwota 2 tys. zł brutto.

Zgodnie z art. 6 ustawy do minimalnego wynagrodzenia nie wlicza się:

• nagrody jubileuszowej,
• odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
• dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.

Nowością jest nieuwzględnianie w minimalnym wynagrodzeniu dodatku za pracę w porze nocnej.

Natomiast do minimalnego wynagrodzenia, oprócz kwoty ustalonej w umowie, wlicza się inne składniki, na przykład: premie, dodatki stażowe, funkcyjne itp.

3. Córka skończyła urlop macierzyński i znalazła pracę w sklepie jako ekspedientka. Jest zatrudniona na pół etatu za 1200 zł brutto. Słyszałam, że płaca minimalna od początku tego roku wynosi 2 tys. zł brutto. Czy córka nie powinna właśnie tyle zarabiać?
Wynagrodzenie minimalne w wysokości 2 tys. zł brutto dotyczy zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. W przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, a więc w przypadku umowy o pracę na 1/2 etatu minimalna płaca będzie wynosić 1 tys. zł brutto.

4. Kogo obowiązuje stawka godzinowa? Czy tylko etatowców? Jak to jest w przypadku pracy w weekendy?
Stawka godzinowa w wysokości 13 zł brutto obowiązuje osoby świadczące pracę na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o świadczenie usług. Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy mają zagwaran-towaną płacę minimalną w wysokości 2 tys. zł brutto.
W przypadku pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej nie ma znaczenia, kiedy jest świadczona praca. Za każdą przepracowaną godzinę bowiem przysługuje wynagrodzenie w wysokości 13 zł brutto.

5. Jestem pracownikiem szkoły podstawowej. Moje wynagrodzenie zasadnicze wynosi 1650 zł brutto plus dodatek stażowy. Czy w związku z podwyższeniem minimalnego wynagrodzenia pracodawca powinien podwyższyć mi wynagrodzenie zasadnicze?
Obowiązujące przepisy o minimalnym wynagrodzeniu nie wskazują, że jest to minimalne wynagrodzenie zasadnicze. W związku z tym, jeżeli Pani wynagrodzenie będzie łącznie wynosiło co najmniej 2 tys. zł brutto, pracodawca nie musi go Pani podwyższać.

6. Ile w tym roku wynosi minimalne wynagrodzenie netto?
Kwota netto wynagrodzenia jest różna w zależności od tego, czy pracownik korzysta z ulgi podatkowej i czy ma podwyższone koszty uzyskania przychodu. Dla pracownika, któremu przysługuje ulga podatkowa i ma podstawowe koszty uzyskania przychodu (czyli pracuje w miejscu zamieszkania), wynagrodzenie netto na 2017 roku wynosi 1459,48 zł. Natomiast pracownik, który ma podwyższone koszty uzyskania przychodu z tytułu wykonywania pracy poza miejscem zamieszkania, będzie otrzymywał wynagrodzenie w kwocie 1464,48 zł netto.

7. Jestem zatrudniony w stolarni na podstawie umowy o pracę. Otrzymuję wynagrodzenie godzinowe oraz premię. Jaką pensję powinienem dostawać?
Pracownik wynagradzany stawką godzinową otrzymuje wynagrodzenie wynikające z pomnożenia kwoty stawki przez liczbę godzin przepracowanych w danym miesiącu. Z uwagi na to, iż w różnych miesiącach jest inna liczba godzin pracy (zależy to od liczby dni w miesiącu oraz od liczby dni wolnych od pracy), wysokość wynagrodzenia również będzie różna. Jednakże zawsze to wynagrodzenie nie może być niższe niż płaca minimalna w przypadku przepracowania pełnego miesiąca.
Jeżeli kwota wyliczonego wynagrodzenia ze stawki godzinowej będzie niższa niż 2 tys. zł brutto, pracodawca jest zobowiązany wypłacić wyrównanie za każdą godzinę do stawki minimalnego wynagrodzenia.

8. Pracuję w zakładzie zatrudniającym ponad 20 pracowników. Mają oni w umowach ustalone wynagrodzenie w różnej wysokości w zależności od tego, kiedy zostali zatrudnieni. W związku z tym obecnie wszyscy mają wynagrodzenie poniżej płacy minimalnej. Dotyczy to wynagrodzenia miesięcznego i godzinowego. Ponadto mamy w regulaminie przewidzianą premię za wyniki, którą jest wyrównywane wynagrodzenie do minimalnego. Czy pracodawca ma obowiązek dokonania zmiany wysokości wynagrodzenia w umowie o pracę?
Nie, kwota wynagrodzenia ustalona w umowie o pracę nie musi odpowiadać wysokości obowiązującego minimalnego wynagrodzenia. Zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu, do tej kwoty wlicza się też inne składniki wynagrodzenia, w tym premie.
Jeżeli więc łączna kwota wynagrodzenia będzie co najmniej równa wysokości minimalnego wynagrodzenia, pracodawca spełnia obowiązek wypłaty minimalnego wynagrodzenia.

9. Pracuję na podstawie umowy-zlecenia jako przedstawiciel handlowy. Moje wynagrodzenie zależy od liczby zebranych zamówień. Czy w moim przypadku również obowiązuje minimalna stawka godzinowa?
Zgodnie z art. 8d ustawy o minimalnym wynagrodzeniu, przepisów o minimalnej stawce godzinowej nie stosuje m.in. do umów zlecenia lub o świadczenie usług, wykonujący zlecenie lub świadczący usługę decyduje sam o czasie i miejscu wykonania pracy i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne, tzn. uzależnione od uzyskanych wyników. Ww. warunki muszą być spełnione łącznie.