Nie daj się chorobom tarczycy
Problemy z tarczycą negatywnie wpływają na zdrowie, samopoczucie, a także jakość życia.
Tarczyca to niewielki gruczoł położony u podstaw szyi. Produkuje ona i wydziela do krwi trzy hormony: tyroksynę (T4), trijodotyroninę (T3) oraz kalcyroninę. Mają one zapewnić prawidłowe działanie wszystkich tkanek i narządów. Już w okresie życia płodowego i przez pierwsze dwa lata po urodzeniu hormony tarczycy wpływają na rozwój mózgu. Ponadto regulują one wzrastanie i dojrzewanie. Przez całe życie mają wpływ między innymi na pracę serca, jelit, jajników, a także na procesy intelektualne czy nastrój.
Wyróżnić można dwa podstawowe zaburzenia funkcjonowania tarczycy –niedoczynność i nadczynność. Poza tym często występują także: wole obojętne, guzki, zapalenia i rak tarczycy.
Niedoczynność tarczycy (zwana także hypotyreozą) jedno z najczęściej występujących zaburzeń tego narządu, pięciokrotnie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Najczęściej dotyka kobiet w wieku 40 – 60 lat. Ryzyko wystąpienia choroby wzrasta z wiekiem, jednak cierpią na nią także ludzie młodzi, a nawet dzieci. –Do niedoczynności dochodzi wtedy, gdy gruczoł nie jest wstanie wyprodukować wystarczającej ilości hormonów– mówi dr n. med. Leszek Pietz, endokrynolog.
Ich zbyt mała ilość spowalnia metabolizm, a co za tym idzie powoduje uczucie zimna czy zmęczenie. –Osoby zmagające się z niedoczynnością często mimo racjonalnej diety i aktywności fizycznej, tyją, a także mają podwyższone ciśnienie i zwiększoną ilość cholesterolu we krwi – dodaje endokrynolog.
Niedoczynność tarczycy daje takie objawy, że często mylona jest z depresją
Ponadto do objawów choroby zalicza się: problemy z pamięcią, stany depresyjne, zaburzenia miesiączkowania, niepłodność, bóle stawów i mięśni, wypadanie włosów, suchość skóry, a także obniżenie libido.
Choroba Hashimoto, czyli przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy jest to najczęściej występujące zapalenie gruczołu tarczowego. Powoduje pojawienie się procesu zapalnego, który prowadzi doniszczenia komórek tarczycy przez wytworzone w organizmie przeciwciała.
W efekcie dochodzi do zmniejszenia produkcji hormonów gruczołu tarczowego. Warto również zdawać sobie sprawę z dodatkowego zagrożenia, jakim jest dziedziczność choroby, a także większe (nawet dwudziestokrotnie!) prawdopodobieństwo zachorowania u kobiet.
Nadczynność tarczycy, która spowodowana jest produkcją zbyt dużej ilości hormonów, dotyka około 2 proc. dorosłych Polaków. Podstawowym objawem jest powiększenie tarczycy, zwane wolem tarczycy. W przypadku tego zaburzenia zbyt duże stężenie hormonów przyspiesza metabolizm, co z kolei powoduje chudnięcie, nadmierną pobudliwość, nerwowość, niepokój czy osłabienie siły mięśni. Nieleczona nadczynność tarczycy może doprowadzić do przełomu tarczycowego, którego skutkiem jest niewydolność wielonarządowa i brak wydolności układu pokarmowego i krążenia. Objawami choroby są także: przyspieszona czynność serca, wytrzeszcz oczu, drżenie rąk, uczucie osłabienia, biegunki, kłopoty ze snem, wzmożona potliwość i rzadsze miesiączki.
Kobiecy problem?
Z roku na rok przybywa pacjentów z chorobami tarczycy. Specjaliści nie są pewni, czy choroby ujawniają się częściej, czy są one po prostu lepiej rozpoznawane, ponieważ mamy łatwiejszy dostęp do specjalistów oraz do nowoczesnych badań.
W chorobach tarczycy ważna jest predyspozycja, którą możemy „dostać w spadku” po mamie lub babci. Błąd w zapisie genetycznym sprawia, że jesteśmy bardziej narażone na choroby tarczycy. Lecz sama predyspozycja to nie wszystko. Do tego muszą dołączyć tak zwane czynniki wyzwalające, np. stres.
Hormony żeńskie także przyczyniają się do chorób tarczycy. Mowa o estrogenach, które są intensywnie produkowane w jajnikach aż do menopauzy. Estrogeny usposabiają do tzw. schorzeń z autoagresji. Są to schorzenia, w których organizm produkuje przeciwciała przeciw własnym tkankom. Do tej grupy zaliczane są najczęstsze choroby tarczycy.
Nadczynność
Objawy sygnalizujące
nadczynność tarczycy:
- pomimo dużego apetytu k kilogramów ubywa, na początku jesteśmy z tego zadowoleni, ale później zaczynamy się denerwować. Niepokoją nas częste wypróżnienia, których przyczyny nie znamy
– wszyscy wkoło chodzą w grubych swetrach, a my w krótkim rękawku, bo jest nam gorąco. Nasza skóra jest ciepła i wilgotna
– to, co dawniej przyjmowaliśmy ze spokojem, teraz jest dla nas źródłem irytacji. Spóźniający się autobus, korek na ulicy, dzwoniący nie w porę telefon doprowadzają nas do furii. Drżą nam ręce. Nie możemy skoncentrować się na pracy. A wieczorem jesteśmy tak rozdrażnieni, że nie możemy zasnąć
– często odczuwany niepokój sprawia, że serce zaczyna walić jak oszalałe. Bolą nas mięśnie, szybko się męczymy. Problemem staje się wejście po schodach na trzecie piętro.
Niedoczynność
Objawy sygnalizujące niedoczynność tarczycy:
Wzrost masy ciała – jemu tyle samo, co zwykle, ale bardzo szybko wzrasta nasza waga. Zgubienie każdego dodatkowego kilograma jest bardzo dużym wysiłkiem. Pojawiają się problemy z wypróżnianiem.
– najbardziej szorstka jest na łokciach i kolanach. Pojawiają się obrzęki. Cera wydaje się poszarzała, blada. Włosy stają się cienkie i łamliwe, zaczynają wypadać.
– po przespanych ośmiu godzinach budzimy się zmęczeni, niewyspani. Pomimo słonecznego poranka nie chce nam się wstać. Mamy wrażenie, że obowiązki nas przerastają- brakuje nam energii, by się z nimi zmierzyć. Nie cieszy nas wolny weekend, spotkanie z przyjaciółmi
– bardzo łatwo łapiemy infekcje, przeziębienia i bardzo trudno z nich wy-
chodzimy. Pojawiają się bóle stawów, które wcześniej nie występowały
– od ponad roku bezskutecznie. A jeśli już się uda, to ciąża kończy się poronieniem