Mniej na księży, więcej do zakonu
Religia. Jeszcze dziesięć lat temu do seminariów zgłaszało się dwa razy więcej kandydatów. Przestajemy być „duchowym zagłębiem” dla świata.
W seminariach diecezjalnych i zakonnych, podobnie jak w świeckich szkołach wyższych, trwa właśnie dodatkowa rekrutacja. Rektorzy seminariów liczą, że zgłoszą się kolejni chętni. Podkreślają, że wielu młodych ludzi podejmuje decyzję o włożeniu sutanny czy habitu dopiero we wrześniu. Jeśli się przeliczą, to w nowym roku akademickim w księżowskich seminariach duchownych rozpocznie tzw. formację 543 alumnów. Do zakonów zgłosiło się 222 kandydatów. Dziesięć lat temu było ich o 50 proc. więcej.
Do seminarium wstępują najczęściej młodzi mężczyźni, którzy wcześniej byli ministrantami w swojej parafii lub mają w rodzinie księdza. Wszyscy pochodzą z bardzo religijnych rodzin. - Powołanie nie bierze się znikąd - mówił rok temu w czasie tzw. święceń diakonatu ks. Jacek Przybyła, proboszcz parafii w Przecieszynie, skąd pochodzi ksiądz Tymoteusz Szydło, syn premier Beaty Szydło.
- W przypadku Tymka powołanie narodziło się w jego rodzinnym, religijnym domu. Tymek powiedział mi kiedyś pięknie: „Nie chcę być biznesmenem, ale tym, który głosi słowo Boże” - mówił dziennikarzom proboszcz z Przecieszyna.
Polska od lat stanowi „zagłębie powołaniowe”, ale nawet u nas z roku na rok jest coraz mniej nowo wyświęconych księży. W 2013 r. było ich 401, w 2014 r. - 355, w ub. roku 334. W 2014 r. po raz pierwszy w historii w jednej z polskich diecezji (łowickiej) nie było ani jednego kandydata do święceń. W 2016 r. najwięcej księży przybyło w diecezji tarnowskiej, gdzie święcenia przyjęło 19 mężczyzn. W archidiecezji krakowskiej było ich 15. W tym roku - tylko 13.
Nieduży, ale systematyczny wzrost powołań odnotowują jednak seminaria zakonne. W 2014 r. na pierwszym roku znalazło się 200 alumnów, dwa lata temu 205. W tym roku będzie ich przynajmniej 222.
Kryzys powołań to ostatnio częsty temat dyskusji hierarchów i rektorów seminariów. Twierdzą oni, że główny powód to demografia. W Polsce rodzi się coraz mniej dzieci. Nie bez wpływu jest też postępująca laicyzacja społeczeństwa. Bp Marek Solarczyk, delegat Episkopatu ds. powołań, zwraca uwagę na jeszcze jeden aspekt.
- To systematycznie przesuwająca się w ostatnich latach granica wieku, kiedy młode pokolenie dojrzewa i podejmuje życiowe decyzje - mówi bp Solarczyk. Potrzebne jest „szersze spojrzenie na duszpasterstwo powołań”, bo pod pojęciem „młodzież” trzeba dziś mieć na myśli osoby w wieku 16-29 lat. - Nie są to zatem, jak dotychczas uważano, jedynie uczniowie szkół średnich, a tacy głównie wstępowali do seminariów, ale też młodzież akademicka i starsza, która podjęła już pracę - zwraca uwagę bp Solarczyk.
Ponieważ służba Bogu i Kościołowi jest coraz mniej popularna wśród młodych mężczyzn, seminaria, podobnie jak świeckie uczelnie, muszą walczyć o kandydatów. I walczą. Zamieszczają spoty reklamowe w internecie, i w realu, w czasie „dni otwartych”, a nawet całych „otwartych weekendów”. Klerycy z archidiecezji warszawskiej przygotowali spot emitowany w internecie, który tylko w ciągu trzech dni obejrzało ponad 34 tysiące osób.
Fachowcy od reklamy ocenili, że to „majstersztyk”. Dynamiczny, dobrze zmontowany, z fajną muzyką. I oni: młodzi klerycy. W sutannach i „prywatnie”. Jeden w bluzie z kapturem na głowie skacze przez mur na warszawskim Starym Mieście. Inny siedzi na podłodze w bibliotece. Jeszcze inny gra w piłkę. Kolejny wbija łopatę w ziemię. Wcześniej swoje spoty zamieszczali w internecie również klerycy z innych seminariów. Niemal standardem, m.in. w Krakowie, są też „dni otwarte”. Jak do tej pory nie przełożyło się to jednak na większą liczbę kandydatów do kapłaństwa.
Według bp. Solarczyka spadek powołań to tendencja ogólnoświatowa. Widoczna również w Polsce. Mimo to - jak zaznacza hierarcha - liczba księży w Polsce jest nadal bardzo wysoka w porównaniu do innych krajów. Jeszcze kilkanaście lat temu co dziesiąty ksiądz w Europie był Polakiem, teraz co siódmy.
WIDEO: Ks. Adam Boniecki: Ja już nie muszę wypaść dobrze, już nie muszę zrobić wrażenia
Dzień Dobry TVN