Mija 40 lat od śmierci prof. Tadeusza Cypriana Był prawnikiem i fotografikiem [WSPOMNIENIE]
8 sierpnia mija 40 lat od śmierci wybitnego prawnika, specjalisty prawa karnego, ale i cenionego fotografika profesora Tadeusza Cypriana. Zmarł w wieku 81 lat. Przez sporą część swego życia związany był z Poznaniem.
Tadeusz Cyrpian urodził się w Zabłotowie pod Śniatyniem na Podolu. Po ukończeniu w 1916 r. III Gimnazjum we Lwowie zapisał się na Wydział Chemii Uniwersytetu Jana Kazimierza. Został jednak powołany do armii austriackiej i dostał się do niewoli.
Po ucieczce przedostał się do Francji, gdzie w tamtejszej armii służył jako obserwator lotniczy i fotograf. Lotnictwo stało się dla Tadeusza Cypriana niezwykłą przygodą, w której romantyka splatała się z ryzykiem. Został poważnie ranny w wyniku katastrofy lotniczej, co oznaczało długi okres leczenia.
Pobyt w szpitalu wykorzystał na naukę i zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po zwolnieniu do rezerwy w 1919 roku kontynuował naukę i w 1922 roku obronił pracę doktorską jako prawnik. Jednocześnie ukończył studia na krakowskiej Akademii Handlowej. Po ukończeniu aplikacji sądowej w 1925 roku podjął pracę jako sędzia grodzki w Poznaniu.
W 1928 roku przeszedł do sądu okręgowego, a w roku 1933 do sądu apelacyjnego. W roku 1938 został prokuratorem Sądu Najwyższego. Rozwój kariery zawodowej przerwał wybuch wojny. Jako porucznik rezerwy lotnictwa Tadeusz Cyprian został powołany do służby w I Pułku Lotniczym. Razem ze swym oddziałem przekroczył granicę rumuńską. Walczył we Francji, w Anglii i w Afryce.
W 1941 roku pracował w powołanej przez Władysława Sikorskiego Komisji do Spraw Badania Przyczyn Klęski Wrześniowej. Plonem jego działań była książka „Komisja stwierdziła” opublikowana jednak dopiero w roku 1960.
W roku 1945 Tadeusz Cyprian zgłosił chęć powrotu do kraju i został powołany na delegata Polski w Komisji Narodów Zjednoczonych do Spraw Zbrodni Wojennych. Z jej ramienia uczestniczył m.in. w procesie przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze.
Po powrocie do kraju został powołany na prokuratora Najwyższego Trybunału Narodowego w Warszawie i brał udział w procesach zbrodniarzy wojennych. Mimo zaangażowania w prace wymiaru sprawiedliwości Tadeusz Cyprian nie zaniedbał działalności naukowej. W 1949 roku habilitował się na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu i objął Katedrę Prawa Karnego Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie.
W 1953 roku powrócił do Poznania, gdzie w roku 1957 został kierownikiem Katedry Prawa Karnego UAM. Jednocześnie otrzymał nominację na profesora zwyczajnego. W latach 1955/56 był dziekanem Wydziału Prawa UAM. W roku 1968 przeszedł na emeryturę, nie zrywając jednak więzów uczelnią.
Wielką pasją prof. Tadeusza Cypriana była przez całe życie fotografia. Nie tylko fotografował, a jego prace prezentowane były wystawach w wielu krajach świata, ale także był autorem około 30 podręczników. Najbardziej znana książka to „Fotografia, technika i technologia” z roku 1975, która doczekała się aż 10 wydań.