Koncepcja architektoniczna nowego placu Kolegiackiego
Po przebudowie plac Kolegiacki stanie się placem publicznym, strefą ruchu pieszego, bez barier, które dziś dzielą tę przestrzeń.
Plac Kolegiacki, po zakończeniu inwestycji jego przebudowy, będzie zupełnie nową przestrzenią. Zmieni się na nim wszystko, oprócz kształtu narzuconego przez historyczny średniowieczny układ urbanistyczny. Plac Kolegiacki stanie się placem publicznym i strefą ruchu pieszego. Znikną bariery, które obecnie dzielą to miejsce na kilka części.
Układ komunikacyjny w postaci drogi zachowany zostanie jedynie po południowej stronie placu, reszta przestrzeni dostępna będzie bez ograniczeń dla pieszych. Płaszczyzna pozbawiona zostanie barier architektonicznych, by zapewnić komfort osobom niepełnosprawnym. Na placu pojawi się kilka obiektów, które zdefiniują tę przestrzeń na nowo.
Zegar Historii
Głównym elementem identyfikującym miejsce będzie Zegar Historii, symbolicznie przedstawiający dzieje kolegiaty św. Marii Magdaleny: od prawdopodobnej daty rozpoczęcia budowy, poprzez kolejne rozbudowy, destrukcje, aż do ostatecznej rozbiórki kościoła. Burzliwe dzieje kolegiaty symbolizuje wyrastający z podziemi pylon.
Poszczególne części wyniesionego względem posadzki podestu otaczającego pylon pokażą kolejne fazy rozwoju lub upadku kościoła. Pylon wykonany zostanie z polerowanej stali nierdzewnej, w której, w słoneczne dni, odbijać się będzie błękit nieba.
Zegar Historii umiejscowiony zostanie na przecięciu osi widokowo-kompozycyjnych. Z jednej strony będzie zwornikiem spinającym przestrzeń, z drugiej będzie ją symbolicznie dzielił na dwie części: rekreacyjną z fontanną i wysoką zielenią oraz historyczno-edukacyjną. To właśnie ta druga, ze względu na istnienie kolegiaty i pozostałości po niej, wydaje się być najważniejsza.
Skarby kolegiaty
W toku prowadzonych od kwietnia 2016 roku badań naukowcy z Instytutu Archeologii odnaleźli już ponad 8 tysięcy zabytków. Pochodzą one zarówno z samego kościoła, jak i znajdowane są przy szczątkach pochowanych w kryptach dostojników i mieszczan. Są to monety, naczynia liturgiczne, przedmioty codziennego użytku. Odnaleziono także mury dawnej kolegiaty, pozostałości ciągów komunikacyjnych prowadzących do jednej z bram kościoła oraz fragment posadzki świątyni. To te elementy eksponowane będą w formie przeszkleń w posadzce. Ekspozycji towarzyszyć będą tablice informacyjne z rysunkami i opisami.
Plac skąpany w świetle
Innym ważnym obiektem placu Kolegiackiego będzie fontanna w formie rozrzeźbionego kamiennego parawanu, po którym spływać będzie woda, tworząc niewielkie wodospady. Wokół fontanny pojawi się roślinność, a sama fontanna oddzieli osoby przebywające na placu od jedynego w tej przestrzeni ciągu komunikacyjnego. Fontanna niezwykle atrakcyjnie będzie się prezentować nocą, dzięki umiejscowionym w kamiennej bryle elementom świetlnym.
Nawierzchnia placu pokryta zostanie kostką wykonaną z naturalnego porfiru. Mieniąca się kolorami i jasna w dzień kamienna posadzka, w nocy podkreśli swój rysunek skromną kompozycją zatopionego oświetlenia liniowego. Plac Kolegiacki wzdłuż układu komunikacyjnego oświetlony zostanie za pomocą współczesnych i minimalistycznych słupów oświetleniowych. Oświetlone będą także fasady okolicznych budynków i elementy przestrzenne takie jak Zegar Historii czy fontanna. Znajdujące się na placu drzewa i zieleń także zostaną podkreślone punktowym światłem. Światło jest ważną częścią całego projektu, nadając przestrzeni jedyny w swoim rodzaju charakter.
Grunt to pieszy
Zaproponowany w koncepcji układ komunikacyjny placu Kolegiackiego będzie kształtował przestrzeń przyjazną dla ruchu pieszego. Dzięki wprowadzonej tu strefie zamieszkania pieszy będzie miał zawsze pierwszeństwo przed wszystkimi innymi uczestnikami ruchu. Dla ruchu samochodowego pozostawiono jedynie południowo-wschodnią jezdnię placu, z ograniczeniem prędkości do 20 km na godz.
Jezdnia prowadząca od ul. Wodnej, przez ul. Za Bramką, do ul. Wszystkich Świętych będzie miała charakter jednokierunkowy. W pasie drogowym wydzielono zatokę postojową przeznaczoną dla kierowców podwożących pasażerów w okolice placu. Zapewniony zostanie także dojazd do Urzędu Miasta Poznania. W okolicy placu zaprojektowano także miejsce na stację roweru miejskiego, miejsca postojowe dla osób niepełnosprawnych i stojaki rowerowe.
Ogródki w cieniu drzew
W ramach poprawy jakości infrastruktury podziemnej zaplanowano zmianę systemu odwodnienia. Nowoczesny system, w formie odwodnienia liniowego, zatopiony zostanie dyskretnie w posadzce.
Plac Kolegiacki zaprojektowany został tak, by zaprosić na niego restauratorów z ogródkami gastronomicznymi. Usytuowane w cieniu platanów kawiarnie i restauracje doskonale się wpiszą w tę przestrzeń. Wierzymy, że będzie to ulubione miejsce wypoczynku poznaniaków.
Platany zamiast głogów
Nowe zagospodarowanie placu Kolegiackiego przewiduje zwiększenie ilości i poprawę jakości zieleni. Znajdujące się dziś na placu drzewa, w przeważającej części głogi i akacje, nie będą ponownie wykorzystane w nowym projekcie. Jeśli ich stan na to pozwoli, zostaną przesadzone w inne miejsca w Poznaniu. Zamiast głogów i akacji pojawią się platany klonolistne, sadzone w gruncie antykompresyjnym, co zabezpieczy przed wrastaniem systemu korzeniowego w instalację. Drzewa będą formowane, by ich korony zachowały zakładany kształt. Pod drzewami przewiduje się pola z niskimi krzewami okrywowymi. Dla prawidłowej wegetacji roślin zapewniony zostanie system napowietrzająco-nawadniający.
Plac Kolegiacki wzbogacą także elementy małej architektury, takie jak ławki i siedziska. Ich docelowy wygląd określi przygotowywany właśnie projekt wykonawczy.
Wierzymy, że w efekcie zrealizowanej inwestycji powstanie wyjątkowa przestrzeń, stanowiąca nowe oblicze tej części miasta - przestrzeń otwarta, przyjazna pieszym, ulubione miejsce spotkań i wypoczynku poznaniaków. Mamy nadzieję, że nowy plac Kolegiacki zachwyci swoją urodą, a jego historia sprawi, że będzie obowiązkowym miejscem odwiedzin i mieszkańców, i turystów.