Klasy patronackie - sposób na rynek pracy

Aleksander Kowalewicz, Wydział Oświaty Urzędu Miasta Poznania

Na realizacji umów patronackich zyskują zarówno uczniowie, jak i szkoły oraz firmy. Poznanie technologii i metod niedostępnych w szkole ułatwia znalezienie zatrudnienia

Szkolnictwo zawodowe dopasowane do potrzeb rynku pracy to wspólny cel prezydenta miasta, Wydziału Oświaty i Szkół Zawodowych w Poznaniu. Poznań w swojej „Strategii Rozwoju Miasta Poznania 2020+” w kluczowe elementy strategii wpisało wyzwanie związane z aktualną sytuacją szkolnictwa zawodowego.

W punkcie 1.1.4. określono jak lepiej dostosować ofertę kształcenia w szkołach średnich i wyższych do wymagań rynku pracy?

Informacje o zaplanowanych działaniach realizujących rozwój szkolnictwa zawodowego znajdują się w priorytetach i kierunkach interwencji do 2030 roku, szczególnie w priorytecie nowoczesna przedsiębiorczość, w którym określono zaplanowane działania i kierunki interwencji.

Kolejnym wyzwaniem (zawartym wpunkcie 2.6 ) było zwiększenie efektywności szkolnictwa zawodowego oraz kształcenia ustawicznego.

Ten kierunek interwencji grupuje takie działania strategiczne jak:

• wspieranie działań w celu podniesienia jakości kształcenia na wszystkich szczeblach edukacji ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia zawodowego dopasowanego do potrzeb lokalnego rynku pracy,
• wspieranie promocji profesji związanych z wykształceniem zawodowym i technicznym,
• wspieranie rozwoju szkolnictwa ustawicznego,
• tworzenie warunków do stymulowania rozwoju umiejętności myślenia proinnowacyjnego na każdym szczeblu nauczania w poznańskich szkołach.

Aby absolwenci szkół zawodowych byli dobrze przygotowani do pracy a współpraca na styku nauki i biznesu układała się jak najlepiej oraz realizowała cele i zadania zawarte w „Strategii Rozwoju Miasta Poznania 2020+” wroku szkolnym 2016/2017 zespół ds. promocji szkolnictwa zawodowego przedstawił propozycję współpracy z przedsiębiorcami w formie umowy patronackiej i zaproponował podpisywanie tych umów z udziałem przedstawicieli przedsiębiorstwa, szkoły i organu prowadzącego.

Umowy patronackie mają na celu zapewnienie spójnych, wzajemnie uzupełniających się działań, wspierających rozwój kształcenia zawodowego dostosowanego do potrzeb pracodawców, lokalnych rynków pracy oraz nowoczesnej i innowacyjnej gospodarki.

Upowszechnienie i rozwój współpracy szkół zawodowych z pracodawcami przyczyni się do zwiększenia zainteresowania pracodawców praktyczną nauką zawodu. Współpraca w ramach umowy patronackiej będzie aktywizowała szkoły zawodowe do dostosowania prowadzonego przez nie kształcenia ogólnego i zawodowego do potrzeb nowoczesnej gospodarki oraz aktywizowania pracodawców do włączania się w proces kształcenia zawodowego w branżowych szkołach I stopnia i technikach.

Umowy patronackie, które są obecnie podpisywane zawierają min takie zapisy jak:

• uzupełnienie szkolenia poprzez organizowanie dodatkowych kursów i szkoleń umożliwiających uzyskanie umiejętności i uprawnień nieobjętych programem szkolnym,
• patron wspiera szkołę w przygotowaniu programu nauczania dla zawodu objętego umową patronacką,
• ufundowanie stypendium dla uczniów z klasy patronackiej,
• doposażenie szkoły w materiały oraz sprzęt dydaktyczny, uczniów w pomoce i materiały edukacyjne - proponowanie absolwentom zatrudnienie,
• organizowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli przedmiotów zawodowych.

Na podstawie umowy patronackiej strony określają szczegółowe zasady współpracy w dodatkowej umowie, która będzie podpisywana przed rozpoczęciem cyklu opieki patronackiej i następnie może być corocznie dostosowywana do potrzeb.

Umowy patronackie realizują też zadania jakie stoją przed szkolnictwem zawodowym: jest to dobre przygotowanie absolwentów do podjęcia pracy po zakończeniu nauki, a w dłuższej perspektywie przygotowanie do elastycznego dostosowania się przez nich do zmian na rynku pracy. Wiedza i umiejętności zawodowe wyniesione ze szkoły powinny tworzyć solidną podstawę do dalszego uzupełniania i aktualizacji kwalifikacji zawodowych, a nawet kilkukrotnej w ciągu całego życia zmiany zawodu.

Umowy patronackie wpływają również na czynniki warunkujące skuteczność kształcenia zawodowego. Jest to:

• odbywanie praktycznej nauki zawodu bezpośrednio w przedsiębiorstwach,
• profesjonalne doradztwo zawodowe skierowane do uczniów podejmujących decyzje o wyborze kształcenia zawodowego,
• udział przedsiębiorców w procesie planowania programów nauczania w szkołach zawodowych tak by był dostosowany do potrzeb rynku pracy,
• wysoki poziom kwalifikacji nauczycieli przedmiotów zawodowych, posiadanie przez nich wiedzy na temat stosowanej technologii i metod pracy w przedsiębiorstwach.

Współpraca pomiędzy szkołami zawodowymi a przedsiębiorstwami przynosi korzyści wszystkim trzem stronom zaangażowanym w realizację umowy o klasach patronackich: uczniom, szkołom i przedsiębiorstwom.

Z perspektywy ucznia niewątpliwie najważniejszą korzyścią jest możliwość nabycia praktycznych umiejętności w rzeczywistych warunkach pracy (np. zapoznanie się z nowoczesnym sprzętem/technologiami niedostępnymi wszkole), a także zdobycia wiedzy na temat preferencji pracodawców co do wymaganych kwalifikacji i umiejętności „miękkich”.

Efektem tego jest wzrost prawdopodobieństwa szybkiego podjęcia atrakcyjnej pracy, zgodnej z wyuczonym zawodem, zaraz po ukończeniu nauki w szkole. Taka sytuacja to też świadectwo sukcesu szkoły, oznacza, że szkoła osiągnęła swój cel, dobrze przygotowała ucznia do wejścia na rynek pracy.

Z perspektywy przedsiębiorstwa niewątpliwie największą korzyścią jest pozyskanie dobrze przygotowanych do podjęcia pracy absolwentów. Organizacja praktyk lub zajęć praktycznych daje możliwość zidentyfikowania najzdolniejszych praktykantów jako potencjalnych kandydatów do pracy. Dzięki temu skróceniu ulega czas poszukiwania pracowników jak również obniżone zostają koszty związane z rekrutacją kandydatów do pracy. Ze względu na to, że sytuacja na rynku pracy zmienia się, pracodawcy odchodzą od tradycyjnych metod rekrutacji pracowników, coraz częściej stawiają na kształcenie przyszłych pracowników we współpracy ze szkołami zawodowymi.

W roku szkolnym 2016/2017 poznańskie szkoły zawodowe Branżowe Szkoły I stopnia i Technika podpisały kilkadziesiąt nowych umów patronackich. Przywyborze zawodu należy zwrócić uwagę na szkoły, które mają podpisane umowy patronackie, ponieważ klasy patronackie najlepiej zrealizują plany dotyczące rozwoju kariery zawodowej, są przyszłością edukacji zawodowej.